بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس سرشاخههای گلدار گیاه zataria multiflora boiss. در چهار استان مختلف

آویشن شیرازیzataria multifloraboiss.  یکی از گونه­های دارویی تیره نعناییان (lamiaceae) می باشد که فقط در مناطق جنوب ایران افغانستان و پاکستان به صورت خودرو رویش دارد. در این تحقیق به منظور بررسی کمیت و کیفیت ترکیب های شیمیایی روغن اسانسی جمعیت­های مختلف این گونه، سرشاخه های گلدار چهار جمعیت از استان­های اصفهان، فارس،یزد و هرمزگان  جمع­آوری گردید. اسانس سرشاخه های گلدار گیاه به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) استخراج و سپس اجزای شیمیایی آن­ به روش­های گاز کروماتوگرافی (gc) و گازکروماتوگرافی-طیف سنجی­جرمی (gc-ms) شناسایی شدند. محتوای اسانس در محدوده 5/1 تا 3/3 درصد برآورد شدند. تعداد 27 ترکیب در تمامی نمونه­ها شناسایی شدند که مجموع مقادیر آن­ها از 1/96 تا 9/99 درصد کل اسانس هر یک از نمونه ها متغیر بود. دو ترکیب کاروا کرول و تیمول از مهم­ترین اجزای اسانس سرشاخه های گلدار مورد مطالعه بودند. بیشترین میزان کارواکرول به ترتیب در اسانس مربوط به جمعیت­های:  اصفهان (1/75 درصد)، یزد (2/62 درصد) و هرمزگان (4/52 درصد) و بیشترین میزان ترکیب تیمول مربوط به اسانس جمعیت یزد گزارش گردید.